హిందూ ధర్మం - 23

మనసును పాప కార్యాల నుంచి, శాస్త్రవిరుద్ధమైన జీవనం నుంచి, నిషిద్ధకర్మల నుంచి వెనక్కు మళ్ళించడం, నిగ్రహించడం, నిరోధించడం దమము. దమం గురించి అర్ధమవ్వాలంటే, ధర్మంలో వెరొక లక్షణమైన ఇంద్రియ నిగ్రహం గురించి తెలిసి ఉండాలి.

4. ఇంద్రియ నిగ్రహం: ఇంద్రియాలను అదుపు చేసుకోవడం. ఇంద్రియాలంటే మనసుకు, బయట ప్రకృతికి/ప్రపంచానికి వారధి వంటివి. మనకు మొత్తం 10 ఇంద్రియాలు ఉన్నాయి. వాటిని రెండుగా విభజించారు.

మొదటి 5 జ్ఞానేంద్రియాలు :
శ్రోత్రం (చెవులు) - వినికిడి కోసం,
త్వక్ (చర్మం) - స్పర్శకు కారణం అయింది
చక్షుః (కళ్ళు) - ప్రపంచాన్ని చూస్తుంది,
రసన (నాలుక) - రుచి చూస్తుంది,
ఘ్రాణ (ముక్కు) - వాసన పీల్చడం ద్వారా మెదడుకు సంకేతాలు పంపిస్తుంది

తరువాతివి కర్మేంద్రియాలు.
వాక్కు (నోరు)- మటలను బయటకు పంపుతుంది,
పాణి (చేతులు) - అనేక పనులు ఉపయోగ పడతాయి,
పాదం (కాళ్ళు) - మనిషి యొక్క కదికల కోసం,
పాయువు (మలద్వారము) - శరిరంలో మలాన్ని విసరిజిస్తుంది (బయటకు పంపుతుంది),
ఉపస్థ (మూత్రద్వారము) - సంతానానికి కారణమవుతుంది

ఈ పదింటిని దశ ఇంద్రియాలంటారు.
వీటి గురించి వివరంగా చెప్పుకుందాం.

To be continued...................