Monday 10 March 2014

హిందూ ధర్మం - 33 (మనో నియంత్రణకు మార్గాలు)

ప్రపంచంలో ఉన్న గొప్ప గొప్ప విశ్వవిద్యాలయాల్లో, మెనెజ్‌మెంట్ కోర్సుల్లో ఇతరులను మెనెజ్ చేయడం ఎలాగో నేర్పిస్తారు. కానీ భారతీయ సంస్కృతి, తనను తాను అదుపు చేసుకోవడం, తనను తాను మెనెజ్ చేసుకోవడం నేర్పుతుంది. తనను తాను అదుపు చేసుకోలేనివాడు, ప్రపంచాన్ని ఎలా మెనెజ్ చేయగలడని ప్రశ్నిస్తుంది. మొత్తం భారతీయ తత్వశాస్త్రమంతా మనల్ని మనం ఎలా మెనెజ్ చేసుకోవాలో నేర్పిస్తాయి. దేవుంద్రుడిని జయించిండం గొప్ప కాదయ్యా, నీ మనసును గెలవడమే గొప్ప అని ఘోషిస్తాయి. మనసును ఎలా గెలవాలో, మార్గం చూపిస్తాయి.

మనకు (ఆత్మకు), శరీరానికి మధ్య వారధి ఊపిరి. ఊపిరి ఆగిన మరిక్షణం జీవితం ముగిసిపోతుంది. మనసు, దాని ఆలోచన సరళి మనం తీసే ఊపిరి మీద ఆధారపడి ఉంటుంది. మనం ఆవేశానికి, కోపానికి గురైనప్పుడు ఊపిరి వేగం పెరుగుతుంది. ఆనందం, విచారం, సుఖం, దుఃఖం మొదలైన సందర్భాలలో ఊపిరి తీయడంలో మార్పులు సంభవిస్తాయి. అందువల్ల మనసును నిగ్రహించాలంటే ఊపిరిని అదుపు చేయాలి. అదుపు చేయడం అంటే ముక్కు మూసుకోమని కాదు. ప్రాణాయామం చేయాలి. ప్రాణాయామం అంటే ప్రాణమును (వాయువును) నియంత్రిచడం. ప్రాణాయామం తెలిసిన గురువు దగ్గరే ఈ విద్య నేర్చుకుని చేయాలి, అంతేకానీ ప్రాణాయామ విషయంలో సొంత ప్రయోగాలు పనికిరావు.

ఇక మనసును, ఇంద్రియాలను అదుపు చేయగల వాటిలో ముఖ్యమైనది ధ్యానం. ధ్యానం అంటే శ్వాస మీద ధ్యాస. ధ్యానం చేయడం వలన మనసుకు నిలకడ వస్తుంది. ఈ రోజు రకరకాల ధ్యాన ప్రక్రియలను అనేక మంది గురువులు భోషితున్నారు. 20 వ శతాబ్దంలో ప్రపంచం చూసిన గొప్ప గురువు భగవాన్ రమణ మహర్షి. ఆయన ఒకానొక యోగ ప్రక్రియ గురించ్ చెబుతూ, మీ శ్వాసను గమనించండి అన్నారు. ఊపిరిని అదుపు చేయవలసిన అవసరం లేదు. మీరు నిత్యం గాలి తీసుకుని వదిలిపెడుతూనే ఉన్నారు. దాన్ని కేవలం గమనించండి. మహషి చెప్పిన ఈ విధానం వలన మనసు ఆత్మలో ఐక్యం అవుతుంది. బయటి వస్తువులతో సంబంధం కోల్పోతుంది. దీనికి దేశకాల నియమం లేదు.  

మూడవది మనసును అదుపు చేయాలంటే యోగా చేయాలి. యోగాసనాలు మనసును, ఇంద్రియాలను అదుపు చేస్తాయి. శ్రద్ధను పెంచుతుంది. యోగా కూడా ఈ విద్య తెలిసిన గురువు దగ్గర నేర్చుకోవడం ఉత్తమం. అప్పుడే సక్ర్మంగా వస్తుంది, ఫలితాలు అద్భుతంగా ఉంటాయి. వీటితో పాటు నామపజం. మీకు నచ్చిన దేవుడి నామాన్ని కానీ, స్తోత్రాన్ని కానీ జపిస్తూ ఉండడం వలన మనసు అదుపులోకి వస్తుంది. ఈ పద్దతుల వలన దమము, ఇంద్రియ నిగ్రహము అలవడతాయి. అయితే అన్నిటికంటే ముఖ్యం మన సంకల్పం. ఎన్ని చేసినా ఇంద్రియ నిగ్రహాన్ని, దమాన్ని అలవర్చుకోవాలన్న ఆసక్తి ఉండాలి.

To be continued...........

No comments:

Post a Comment