ప్రపంచం లేదు, జీవం లేదు. ఈశ్వరుడు లేడు, ఆత్మ లేదు, పరబ్రహ్మము లేదు, కనబడేదంతా భ్రాంతియే. కనబడుట, కనబడకపోవుట నిరంతరంగా సాగుతూ ఉండడం వల్ల జీవం ఉన్నట్లు భ్రాంతి కల్గుతోంది. ఊదితే దీపం, ఆరిపోవునట్లు అన్నిటినీ ఊది వేయగా నిర్వాణం కల్గుతుందని బౌద్ధం అంటుంది. జీవుడు పరమాత్మలో ఐక్యమయినపుడు ఈ జగత్తు జీవించుట అంతా అబద్ధమని వేదాంతము చెబుతుంది. జ్ఞానం రానంతవరకూ, అతనిలో ఐక్యం కానంతవరకూ మాయా శక్తితో కూడిన ఈశ్వరుడై బ్రహ్మము ఇదంతా ఆడిస్తున్నాడని, ఒక క్రమపద్ధతిలో ఈశ్వరుడు దీనిని నడుపుతున్నాడని, ప్రపంచము పారమార్థిక సత్యం కాపోయినా, వ్యావహారిక సత్యమని (కొంత కాలం ఉండిపోయేదని) జ్ఞానం పట్టుబడనంతవరకూ ధార్మికమైన నియమాలు అందరూ పాటించాలని అంటుంది వేదాంతం. బౌద్ధం, ఈశ్వరునీ నమ్మదు, వ్యావహారిక సత్యాన్నీ నమ్మదు. అన్నీ కనిపిస్తూ మరుగైపోతాయంటుంది. అయితే కర్మసిద్ధాంతాన్ని బౌద్ధులంగీకరిస్తారు. కారణ కార్యాలుండడం వల్ల పునర్జన్మనూ అంగీకరిస్తారు. ఇట్టి పద్ధతి అసంబద్ధంగా ఉంటుంది.
బ్రహ్మము గురించి జైన మతము చెప్పక పోయినా, అది ఉందని గాని, లేదని గాని కంఠోక్తిగా చెప్పదు. దీనిని స్యాత్వాదమంటారు. కొన్ని ఇట్లా ఉండవచ్చు అని అంటుందే కాని ఇది ఇట్లా ఉంటుందని గట్టిగా చెప్పదు. కావచ్చు, కాకపోవచ్చనే భేదం, ఇది ఏడు రకాలుగా ఉంటుంది. (సప్తభంగి). కాని ఒక చిక్కు సమస్యలా ఉంటుంది. స్యాత్ అస్తి = వస్తువక్కడ ఉండవచ్చు; స్వాత్ నాస్తి=అందుండకపోవచ్చు; స్యాత్ అస్తి నాస్తి = అది అక్కడ ఉండవచ్చు, లేకపోవచ్చు; స్యాత్ అవక్తవ్య= దానిని నిర్వచించకపోవచ్చు; స్యాత్ అస్తిచ అవక్తవ్య = అది అక్కడ ఉన్నా నిర్ధారణగా అది ఎట్లానో చెప్పలేకపోవచ్చు; స్వాత్ నాస్తిచ అవక్తవ్య : = ఆ వస్తువు అక్కడ లేకపోయినా దాని స్వరూపాన్ని చెప్పలేకపోవచ్చు; స్యాత్ అస్తిచ, నాస్తిచ అవక్తవ్య= ఆ వస్తువు వుందని గాని లేదని గాని చెప్పుటకు వీలు పడకపోవచ్చు.
ఇట్లా సాగుతూ ఉంటే ఏ నిర్ణయానికి వచ్చినట్లు? జ్ఞాన స్వరూపము, ఆత్మయని జైనమతం అంగీకరిస్తూ, శరీరమెంత ఉంటుందో ఆత్మ అంత ఉంటుందని ప్రత్యేకంగా చెప్పింది. చీమలో చీమంత ఆత్మ; ఏనుగులో ఏనుగంత ఆత్మయని; చీమ, ఏనుగుగా జన్మిస్తే ఏనుగంత ఆత్మ ఉంటుందని అంటుంది.
No comments:
Post a Comment